Het financiële resultaat over 2017 bedraagt € - 1,4 mln. positief. Vergelijken we dit met de originele en bijgestelde begrotingen, zien we de volgende fluctuaties:

(Bedragen x € 1.000)

Primaire begroting

Begroting na Burap

Begroting na Narap

Rekening

Resultaat voor bestemming

233

6.392

10.443

-3.561

Mutaties reserves

-233

-10.323

-9.540

2.142

Resultaat na bestemming

0

-3.931

903

-1.419


Grafiek 1: Ontwikkeling (verwacht) resultaat van Begroting via Burap en Narap tot de Jaarrekening 2017.

Burap
Via de Burap rapporteert het college over de financiële en beleidsmatige stand van zaken van de programma’s uit de Programmabegroting 2017 gedurende het eerste half jaar. Bij de Burap werd een voordeel over 2017 verwacht van € 3,9 mln.

De Burap 2017 liet o.a. de volgende verwachte voor- en nadelen (> € 0,5 mln.) zien.

(Bedragen x € 1.000)

Voordelen

Nadelen

Onttrekken restant ARS

-5.689

Bijstelling BUIG / Wmo / Jeugd

6.738

Algemene uitkering (sept, dec en meicirc.)

-2.653

Tijdelijke huisvesting IHP

578

Bijstelling kapitaallasten

-1.045

Overige nadelen

1.592

Lagere rentelasten

-603

Vervoerregio Amsterdam

-910

Extra OZB opbrengst woningen en niet woningen

-975

Subsidie ESF werkgelegenheidsprojecten voorgaande jaren

-660

Overige voordelen

-304

-12.839

8.908

Prognose resultaat Burap

Voordelig

-3.931

Narap
De Najaarsrapportage rapporteert aan de hand van de realisatie over de eerste acht maanden van het jaar. In de Najaarsrapportage zijn onderstaande voor- en nadelen opgenomen.

(Bedragen x € 1.000)

Voordelen

Nadelen

Bijstelling voorziening dubieuze debiteuren

-761

Jeugd budgetten tweedelijns zorg

 2.200

Grondtransactie (project Zuidelijke Randweg)

-644

Armoedebeleid

 1.100

Treasury

-600

Gemeentefonds septembercirculaire 2017

    836

Hogere inkomsten terugvordering bijstand

-500

Samenwerkingsagenda MRA-Zaanstreek/Waterland

         828

Bijstelling productie bouwleges

    800

Capaciteit stedelijke ontwikkeling

    783

Capaciteit maatschappelijke ontwikkeling

    563

Overige voor- en nadelen

    227

  -2.505

7.337

Nadelig

4.832

Prognose resultaat bij Burap

Voordelig

-3.931

Prognose resultaat bij Narap

Nadelig

901

De verwachting bij de Narap was een bijstelling van het resultaat met € 4,8 mln. nadelig tot een verwacht tekort van € 0,9 mln.

Ten opzichte van de prospectie bij Najaarsrapportage heeft zich richting einde jaar een verbetering voorgedaan van € 2,3 mln. Ter illustratie de cijfers over de ontwikkeling van het resultaat gedurende de afgelopen 5 jaren:

(Bedragen x € 1 mln.)

Jaar

Gewijzigde Begroting

Rekening

Verschil

2013

3,3

0,7

-2,6

2014

-6,0

-12,5

-6,5

2015

-3,9

-10,3

-6,4

2016

-2,5

-6,2

-3,7

2017

0,9

-1,4

-2,3

Analyse van het resultaat op hoofdlijnen:

(Bedragen x € 1.000)

Saldo Narap

903

Voor- en nadelen Jaarrekening

P1; Wmo en jeugd 2e lijnskosten

4.500

P3; Onderwijs, sport en cultuur

-740

P4; Parkeren, hogere subsidies, vrijval kopkosten en woningvoorraad

-2.700

P5; Geluidsaneringsprojecten en vrijval reserves

-620

P8; Personele budgetten

-1.080

P9; Algemene uitkering o.a. afrekeningen 2015 en 2016

-1.860

Overige voor- en nadelen P2, P6 en P7

178

Saldo

-2.322

Resultaat 2017

Voordelig

-1.419

Vennootschapsbelasting (Vpb)
Vanaf 2016 zijn gemeenten Vpb plichtig. De belaste activiteiten voor de gemeente Zaanstad zijn:
- Facilitaire dienstverlening omgevingsdienst
- Het slagboomparkeren

In de jaarstukken 2017 is een bedrag van € 40 opgenomen als nog te betalen Vpb.

Programma 1 Jeugd en zorg (nadeel € 4,5 mln.)   
Het nadeel op programma Jeugd en zorg wordt veroorzaakt door stijgende uitgaven voor zowel Wmo als voor jeugd als voor armoede. De budgetten zijn zowel in de Burap als in de Najaarsrapportage bijgesteld. Na de Naarjaarsrapportage is het budget verder overschreden met € 4,5 mln..  

De afgelopen jaren is de 1e lijn zorg gegroeid zowel qua bereik als financieel, wat past bij de beweging aan de voorkant het versterken van de Sociaal Wijkteams en Jeugdteams. Maar ook het beroep op specialistische ondersteuning (2e lijn) stijgt en dat is niet de beweging die voor ogen stond.  

Bij de Wmo zijn er hogere kosten voor ouderen en voor mensen met een GGZ-achtergrond (geestelijke gezondheidszorg). Het aantal GGZ cliënten neemt toe en van beide groepen de zorgzwaarte, de omvang van de ondersteuning. Bij jeugd doet de stijging van de 2e lijn kosten zich vooral voor rond jeugdopvoedhulp en jeugd met beperkingen. Bij armoede zien we een toename van de kosten van bewindvoering (waarbij mensen door de rechtelijke macht een bewindvoerder krijgen toegewezen). Daarnaast krijgen we steeds beter de groep mensen in beeld met schulden.

Als gevolg van de stijging in de specialistische ondersteuning samen met de ontwikkelingen in de bijstand en schuldhulp/armoede ontstaat spanning op de beschikbare budgetten.
De kosten worden nader geanalyseerd en er worden maatregelen voorbereid om de kosten terug te dringen.

Programma 3 Maatschappelijke voorzieningen (voordeel € 0,7 mln.)
Er zijn diverse incidentele voordelen gerealiseerd op onderwijs, sport en cultuur. In 2017 zijn er minder aanvragen leerlingenvervoer geweest. Scholen in het voortgezet onderwijs hebben minder kosten voor buitensportactiviteiten gedeclareerd. Ook is er een voordeel op de kosten bredeschool activiteiten (2014 t/m 2016) uitgevoerd door het sportbedrijf.
In de algemene uitkering (programma 9) is er een hogere decentralisatie uitkering verhoogde asielinstroom ontvangen. De middelen zijn via dit programma toegevoegd aan de reserve nieuwkomers.

Programma 4 Ruimtelijke gebiedsontwikkelingen (voordeel € 2,7 mln.)
Er is een voordeel gerealiseerd van € 2,7 mln. op het programma Ruimtelijke- en gebiedsontwikkeling, dit bestaat uit diverse voordelen.
Het voordeel op parkeren bestaat uit lagere lasten door goedkopere inzet controle parkeren en uit extra parkeerbaten als gevolg van de tariefsverhoging. Ook het data gestuurd handhaven heeft geleid tot meer baten op naheffingen.
Binnen het programma zijn er diverse hogere subsidiebijdragen gerealiseerd; hogere subsidie bijdrage verkeersregio Amsterdam en hogere subsidie van de Provincie duurzaamheidsmaatregelen (zonnepanelen).
Conform de BBV wordt er geen interne bijdrage meer gedaan aan grondexploitaties, dit leidt tot een voordeel op dit programma. De kosten kunnen binnen de grondexploitatie worden gedekt door een externe subsidie.
In 2017 zijn geen leningen "Funderingsherstel" afgeboekt in verband met oninbaarheid. Daarnaast zijn er lagere uitgaven vanuit de Woonvisie, omdat onderzoeken zijn vertraagd en worden in 2018 uitgevoerd.
Door vertraging in de besluitvorming van het Groen en Waterplan (vaststelling begin 2018 in de raad) hebben in 2017 minder uitgaven in het buitengebied plaatsgevonden.
Ook zijn er extra huur- en erfpachtopbrengsten en servicebijdragen ontvangen welke voor 2017 nog niet begroot waren.

Programma 5 Duurzaamheid (voordeel € 0,6 mln.)
De gemeente Zaanstad heeft in 2017 een aantal meerjarige geluidsaneringsprojecten afgerond. De afrekening van deze projecten heeft per saldo geleid tot extra baten.
De reserves luchtkwaliteit en ZMOP2 fonds fysiek zijn op basis van de nota reserves en voorzieningen vrijgevallen.

Programma 8 Burger en bestuur (voordeel € 1,1 mln.)
Bij de najaarsrapportage is een overschrijding gemeld op de bedrijfsvoering. Oorzaken waren lagere dekking voor overhead uit investeringsprojecten en grondexploitaties, de taakstelling die niet volledig kon worden ingevuld en inhuur ten behoeve van de continuïteit. Dit nadeel is bij de najaarsrapportage verwerkt, maar evengoed is in het najaar waar mogelijk bijgestuurd.
Er is terughoudend omgegaan met de besteding van personele budgetten. Daarnaast zijn een aantal investeringsprojecten alsnog uitgevoerd wat heeft geleid tot meer productieve uren op projecten en grondexploitaties dan verwacht in het najaar.
Verder zijn de financiële verplichtingen voor de WW en het dragen van het eigen risico voor de ziektewet in 2017 lager uitgevallen en zijn de kosten voor communicatie lager uitgevallen.
Een klein deel van het voordeel is structureel en wordt betrokken bij de begroting.      
Programma 9 Financiën (voordeel € 1,9 mln.)
Het voordeel op programma 9 Financiën wordt voornamelijk gerealiseerd door een voordeel op de algemene uitkering. Dit als gevolg van aanpassingen van de aantallen in voorgaande jaren. Daarnaast zijn in 2017 de decentralisatie-uitkeringen hoger dan verwacht, waaronder de verhoogde asielinstroom.