Maatschappelijke voorzieningen

In het schooljaar 2016/2017 start binnen het basisonderwijs de nieuwe periode van het stimuleringsproject Cultuureducatie met Kwaliteit. Dit project vormt samen met het Cultuurmenu en het culturele aanbod in het kader van de Brede School de basis voor convenantafspraken met de schoolbesturen. De Bieb levert via leesbevorderingsactiviteiten een bijdrage aan cultuureducatie.

Voor volwassenen wordt een aanvullend breed educatief pakket aangeboden via de Volksuniversiteit.

Na besluitvorming in de raad over het beschikbaar stellen van de gereserveerde kredieten kunnen verdere voorbereidingen worden getroffen om in 2017 te starten met de bouw van het Cultuurcluster en met de organisatorische invulling. Het Cultuurcluster is bedoeld als culturele ontmoetingsplek voor de hele stad. Dit vraagt tijdens het bouwproces om actieve informatie en communicatie met bewoners en lokale organisaties.

De specifieke Zaanse culturele en cultuurhistorische kwaliteiten werken door in de evenementenaanpak en in het museale aanbod. Op die manier vergroten we niet alleen de aantrekkelijkheid en aantrekkingskracht van de stad voor bewoners, maar ook voor bezoekers, toeristen en bedrijven.

In 2017 start de nieuwe evenementenaanpak, intensiever en uitgebreider dan voorheen. Daarnaast werkt de gemeente aan versterking van het museale aanbod, onder meer door nieuwe vormen van samenwerking (uitwisseling van depotcollecties) met musea in Amsterdam.

• Afronding van de voorbereiding en start met de bouw van het Cultuurcluster
• Afstemming en samenwerking met en tussen culturele partners
• Verstrekken van jaarlijkse subsidies aan culturele instellingen, amateurkunstverenigingen, kleine culturele organisaties en activiteiten
• Uitvoering van cultuureducatie-projecten basisonderwijs (Onder Schooltijd en Brede School)
• Uitvoering en evaluatie van een nieuwe subsidiemethodiek voor evenementen
• Afspraken maken met nieuwe marketingorganisatie over coördinatie en promotie
• Afstemming museale functies Zaanse Schans
• Uitbreiding museale functies in samenwerking met Amsterdam(se musea)

De waardering van de bewoners voor het cultureel aanbod is gelijk gebleven. Het bezoekersaantal evenementen is lager dan begroot onder andere  door het niet doorgaan van enkele grote evenementen, zoals Midzomer op de Zaan, Pinksterzaan en de Winterschans. De subsidie voor de nieuwe periode van het stimuleringsproject Cultuureducatie met Kwaliteit is door het Rijk toegekend. Na de eerste toepassing van de nieuwe subsidiesystematiek voor evenementen in 2017 is de subsidieregeling op enkele punten aangepast.

Het aantal bezoekers aan de Zaanse Schans is in 2017 verder gestegen van 1,8 miljoen naar 2,2 miljoen bezoekers per jaar. De toenemende populariteit is aanleiding om vanuit het oogpunt van verkeersveiligheid, beheer van de openbare ruimte, bereikbaarheid en parkeren het gebied rondom de Zaanse Schans verder te ontwikkelen naar een toekomstbestendige locatie. Er is een gezamenlijk gedragen concept-ontwikkelstrategie met alle betrokkenen op de Zaanse Schans opgesteld welke recentelijk is vastgesteld door het college.

Het Zaans Museum is de spil van de musea in Zaanstad en op de Zaanse Schans. Het is noodzaak om gezamenlijk één verhaal te vertellen aan de bezoekers. In 2017 zijn gesprekken gestart voor een vergaande samenwerking tussen Zaans Museum en het Museum Zaanse Tijd. Samenwerking tussen het Zaans Museum en de Vereniging Zaansche Molen is randvoorwaarde in de intentieovereenkomst die recent is ondertekend door gemeente Zaanstad en de vereniging Zaansche Molen voor de bouw van het museum Wereld van Windmolens op de Zaanse Schans. Het idee voor een internationaal museum met het thema “Holland” is positief ontvangen door diverse Amsterdamse partijen. Er is € 100.000 beschikbaar om een plan van aanpak uit te werken.

De realisatie van het Cultuurcluster ondervond in 2017 enige vertraging. Dat komt door het mislukken van de eerste aanbesteding van het Cultuurcluster. De raad heeft besloten extra budget (ruim € 7 miljoen) beschikbaar te stellen. Op basis van een plan van eisen is medio november 2017 een nieuwe aanbestedingsprocedure gestart. De raad heeft het verzoek om een referendum afgewezen. Hiertegen is bezwaar gemaakt en de rechter heeft op 21 december 2017 uitspraak gedaan dat niet de juiste argumenten zijn gebruikt om het referendum af te wijzen. In 2018 wordt duidelijk of alsnog een referendum wordt uitgeschreven. De inschrijfdatum voor de aanbestedingsprocedure is nu verlengd tot 4 mei 2018.

Er zit enorm veel kracht in de stad. In de wijken worden nieuwe coalities gesmeed tussen wijkmanagers, sociale wijkteams en de verzelfstandigde buurthuizen om gezamenlijk de opgaven in de wijk in kaart te brengen en aan te pakken. Ook andere partijen, zoals de corporaties en wijkverpleegkundigen, sluiten aan bij deze coalities.

Als gemeente willen we goed aansluiten bij wat er al is en ruimte geven voor (nieuwe) initiatieven. Zaanstad heeft en toont oprechte interesse in inwoners, ondernemers en maatschappelijke partners. We hebben vertrouwen en richten ons steeds vaker op samenwerking en verbinding. Waar nodig faciliteren we; we wijzen de weg in bepalingen waaraan je moet voldoen als je iets wilt organiseren in de stad. Dit maken we zo eenvoudig mogelijk.

Op vele gebieden ontstaan maatschappelijke initiatieven. Vanuit het project Burgerlab worden mogelijkheden georganiseerd om maatschappelijke initiatieven te verbinden met de Wijkteams. Dit gebeurt al op gemeenteniveau, maar gaat ook op wijkniveau plaatsvinden vanaf het najaar van 2016. De Wijkteams functioneren optimaal als zij aansluiten bij de potentie en urgentie in de wijk.

Op verschillende manieren inventariseren we aan welke ondersteuning burgers behoefte hebben bij het opstarten van een maatschappelijk initiatief. Een voorbeeld hiervan is de Stadsexpeditie.  De uitkomsten hiervan zullen worden gebundeld binnen de door de gemeente aangeboden ondersteuningsvormen, zoals Zaankanters voor elkaar. Daarnaast verbinden we via het platform Steden in Transitie stadmakers van diverse Europese hoofdsteden met elkaar, met expedities en field trips.

Bij het ondersteunen van maatschappelijke initiatieven staat de gemeente soms voor dilemma's. De Fronik Buurtboerderij is daar een voorbeeld van. We voeren hierover actief het gesprek. Ook omdat verschillende beleidsuitgangspunten  op gespannen voet met elkaar staan. Om het initiatief zorgvuldig te kunnen waarderen, is een wegingskader opgesteld om te beoordelen of, en zo ja: op welke wijze, de gemeente dit initiatief ondersteunt. Dit kader ontwikkelen we verder in 2017, zodat het ook voor andere initiatieven kan worden ingezet.

Vrijwilligers zijn een belangrijke kracht voor de stad. Ruim een derde van de Zaankanters zet zich vrijwillig in. De vrijwilliger en het vrijwilligerswerk zijn steeds veelkleuriger geworden. Naast ‘traditionelere’ vormen van vrijwilligerswerk zetten Zaankanters zich steeds meer in andere verbanden in, bijvoorbeeld via BUUV met een klusje, via een Sociaal Wijkteam of door mee te doen aan buurtinitiatieven of groenadoptie. Wel wordt een steeds groter beroep gedaan op vrijwilligers en moet vrijwilligerswerk steeds meer ‘op maat’ zijn. De scheidslijn tussen betaald werk en vrijwilligerswerk is soms onduidelijk en spanningsvol; hiervan zijn we ons bewust en dit zal in het kader van de uitvoering van de Participatiewet worden geagendeerd en bediscussieerd.

• Stimuleren dat inwoners onderling en met ambtenaren in gesprek gaan. Zoals via een City Challenge goede ideeën voor het oplossen van maatschappelijke vraagstukken ophalen
• Wijkmanagers zetten hun netwerk, expertise en het stimuleringsbudget in voor wijkinitiatieven
• Samen met bewoners uitwerken hoe we subsidiegeld ter ondersteuning van bewonersinitiatieven op een toegankelijke en eenduidige manier beschikbaar stellen. Op zowel stads- als wijkniveau
• Uitvoeren van de Visie op Vrijwillige Inzet
• Uitvoeren van de nieuwe opzet vrijwilligerswaardering
• Organiseren van sessies waarin we uitwisseling en samenwerking tussen wijkteams, buurthuizen, maatschappelijke organisaties en maatschappelijke initiatieven stimuleren. Dit gebeurt onder andere in het kader van Burgerlab
• Onderzoeken van de mogelijkheden van “Right to Challenge”, waarbij burgers de gemeente uitdagen om een gemeentelijke taak over te nemen

De gemeente Zaanstad ligt op koers met de uitvoering van de activiteiten die bijdragen aan de ondersteuning van maatschappelijk initiatief en vrijwilligers. De uitwerking van de nieuwe subsidie voor vrijwilligersactiviteiten zal in 2018 zijn beslag krijgen. In de periode hiervoor zijn op verschillende manieren – onder andere met een City Challenge – ideeën opgehaald hoe de subsidie eruit moet zien. Mogelijkheden van Right to Challenge zijn onderzocht, maar er hebben zich nog geen concrete initiatieven gemeld.

Eind februari 2017 is het actieplan Poelenburg/Peldersveld vastgesteld. Dit plan was het resultaat van intensieve gesprekken met bewoners en professionals in de wijken. Het plan combineert een harde en zachte aanpak. Dat betekent: kansen voor bewoners die willen ontwikkelen en integreren en hard optreden tegen bewoners die wel kunnen, maar niet willen integreren, overlast veroorzaken of crimineel gedrag vertonen. Kort samengevat werkt de gemeente samen met bewoners en partners aan vijf opgaven (jongeren, opvoeding en onderwijs, taal, participatie en armoede en vuil), met het besef dat er daarnaast twee randvoorwaarden vervuld moeten worden om die opgaven te laten slagen (meer woondiversiteit en aanpak ondermijnende criminaliteit).

Op elk gebied zijn stappen gezet. Het gaat soms om kleine procesmatige stappen, soms om grote ingrepen. Het meest concreet zijn resultaten zichtbaar in het voorstel over Vroeg Voorschoolse Educatie (VVE) en de aankondiging van de aanvraag voor de Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek.

Ten aanzien van de Fronik boerderij is met Stadsherstel N.V. afgesproken dat de monumentenstatus wordt toegekend direct na de koop van de boerderij, De Kapberg, het schuurtje en de grond. Stadsherstel N.V. werkt op dit moment het voorlopig ontwerp voor de restauratie uit in een aanvraag voor de omgevingsvergunning. De koop wordt voltooid zodra de omgevingsvergunning is verleend.

In Zaanstad leven veel verschillende culturen samen. Bij het bovenkomen van spanningen, onderzoeken wij of sprake is van incidenten of dat sprake is van onderstroom, segregatie of tweedeling in verwachtingen, meningen en mogelijkheden. Afgelopen jaar is het maatschappelijk speelveld van het thema multicultureel samenleven in beeld gebracht en wordt er gewerkt aan het opbouwen van een netwerk.

Voor de preventieve aanpak van radicalisering wordt een actieplan polarisatie en radicalisering opgesteld. Bij de uitvoering van het actieplan werken wij samen met de partners uit het netwerk.

Het vluchtelingenvraagstuk is een actueel thema waarvoor een integrale aanpak wordt uitgewerkt. In 2015 en 2016 ging veel aandacht uit naar de noodopvang van asielzoekers. Tot medio 2017 zal er nog sprake zijn van een Proces Opvang Locatie en een opvanglocatie voor Alleenstaande Minderjarige Vreemdelingen. In juli 2016 is besloten over een locatie voor een AZC. Hiervoor wordt een bestuursovereenkomst opgesteld en worden lange termijn afspraken gemaakt met het COA en andere partners. Naar verwachting wordt het AZC in september 2017 in gebruik genomen.

Met de opvang van asielzoekers is een groot aantal vrijwilligers en maatschappelijke organisaties opgestaan die veel verschillende initiatieven hebben ontplooid. De maatschappelijke initiatieven die in de samenleving zijn ontstaan om asielzoekers een warm welkom te heten en zich thuis te laten voelen, blijft de gemeente in de toekomst stimuleren en faciliteren.

Sinds 2015 zien wij een stijging in het aantal te huisvesten vergunninghouders. Gelet op het aantal asielzoekers dat nog in de AZC’s wacht op huisvesting, verwachten wij voor 2017 dat het aantal te huisvesten vergunninghouders verder zal toenemen.

Het vluchtelingenvraagstuk is een maatschappelijke opgave, waar wij ons zeer verantwoordelijk voor voelen. In het najaar van 2016 zal er nieuw beleid komen over een integrale aanpak voor de opvang en integratie van vluchtelingen. Er wordt ingezet op de thema’s opvang, integratie, participatie, huisvesting, onderwijs, veiligheid en zorg. Dit beleid is tot stand gekomen in dialoog met betrokken partijen. Het budget voor de opvang en integratie van vluchtelingen wordt bijgesteld op basis van de nieuwe aanpak.  In 2017 zal de aanpak worden uitgevoerd, met als resultaat snellere integratie en verhoogde participatie van vergunninghouders.  

Met het sluiten van het Uitwerkingsakkoord Verhoogde Asielinstroom tussen Rijk en gemeenten ontvangen wij voor 2016 en 2017 extra middelen vanuit het Rijk om de integratie en participatie van vergunninghouders te bevorderen. Deze middelen zijn niet in de begroting opgenomen, omdat nog wordt onderhandeld over de exacte uitwerking van de afspraken en omdat het te ontvangen bedrag nog onbekend is.

• Uitvoeren wettelijke taakstelling voor huisvesting van vergunninghouders
• Uitvoeren van het vastgestelde beleid gericht op opvang en integratie van vluchtelingen
• Inventariseren van het multiculturele speelveld
• Relatie opbouwen en onderhouden met relevante organisaties en groeperingen
• Opstellen en uitvoeren van een actieplan radicalisering en polarisatie

Het inventariseren van het speelveld en het opbouwen en onderhouden van relaties met relevante organisaties en groeperingen is een continue opdracht van de themamanager Multicultureel samenleven en wordt bijgehouden in de mindmap Multicultureel samenleven. Er zijn ook dit jaar weer nieuwe verbindingen gemaakt en bestaande versterkt.

Er ligt een mindmap van het multiculturele speelveld en er is contact met diverse gemeenschappen en organisaties op dit thema. Hierdoor kan Zaanstad spanningen signaleren, duiden en waar nodig snel schakelen met een gemeenschap over een eventuele handelingsperspectief.

In het kader van het actieplan is het speelveld in kaart gebracht en het  netwerk opgebouwd en onderhouden. Daarnaast  is er  een voorstelling Jihad gegeven voor 2000 Zaanse scholieren in het Zaantheater die vergezeld ging van een lespakket en een nagesprek. De Zaanse dag van de dialoog is weer opgestart en heeft Zaanstad deelgenomen aan de leerkring preventieve aanpak radicalisering en trainingen radicalisering gevolgd. Het actieplan is zelf is nog niet opgesteld.

Met het uitvoeringsprogramma vluchtelingen 2017 en 2018 is de integrale aanpak van start gegaan. De lagere instroom van vluchtelingen op landelijke niveau heeft het COA doen besluiten het geplande azc in Zaandam niet door te laten gaan.

Op het gebied van onderwijs, integratie, participatie, veiligheid en gezondheid zijn in 2017 projecten gestart en  samenwerkingen versterkt. De activiteiten in het programma zijn investeringen die vooral op de (middel)lange termijn effect zullen sorteren. Wel zijn de eerste positieve effecten te zien vooral op het gebied van participatie.

In 2017 was een achterstand op de taakstelling voor huisvesting; in de loop van het jaar is deze achterstand in nauwe samenwerking met de woningcorporaties omgebogen tot een voorsprong aan het einde van het jaar.

Wij stimuleren, faciliteren en ondersteunen, op maat, het verzelfstandigingsproces van buurthuisinitiatieven en bewoners die hierbij vanuit gemeenschappelijke verantwoordelijkheid een rol willen spelen. Wij streven naar het in stand houden van ten minste één laagdrempelige en zelfstandige door bewoners bestuurde voorziening met gezonde exploitatie per Sociaal Wijkteamgebied. De mate waarin ondersteuning plaatsvindt, is afhankelijk van de situatie per wijk of per buurthuis. Wij voeren regelmatig gesprekken met buurthuisbesturen om te beoordelen of ondersteuning relevant en gewenst is.

• Contact onderhouden met bewoners die zich inzetten voor een buurthuisfunctie in de wijk en het bieden van ondersteuning op maat (financieel, kennis, in natura)
• Investeren in de relatie tussen buurthuizen, Sociale Wijkteams, (sociale) ondernemers, maatschappelijke kracht en initiatieven
• Bieden van een financiële ondersteuningsregeling op maat om te waarborgen dat in alle Sociale Wijkteam-gebieden een door bewoners bestuurde buurthuisfunctie beschikbaar blijft

Ook in 2017 is veel contact en dialoog geweest met de verzelfstandigde buurthuizen. In het voorjaar hebben de bewoners in Poelenburg het beheer en de exploitatie van de Poelenburcht aan de gemeente teruggegeven.

Voor een negental buurthuizen zijn energie-adviezen en meerjarige onderhoudsprogramma’s opgesteld. Bij een aantal buurthuizen heeft dit al geleid tot het aanbrengen van energiebesparende maatregelen (gesubsidieerd vanuit de subsidieregeling buurthuizen). Daarnaast is er een onafhankelijke evaluatie uitgevoerd van de visie en ondersteuning van de Zaanse buurthuizen (Z2017/41947). In het restant van het jaar is gestart met het uitvoeren van de aanbevelingen, waarbij met name gekeken wordt naar verdere ontzorging en doorontwikkeling van de zelfstandige buurthuizen en waar relevant in collectief verband.

Zaanstad heeft een zorgplicht voor adequate huisvesting voor zowel het primair als het voortgezet onderwijs. Om aan de wettelijke zorgplicht te kunnen voldoen, ontvangt de gemeente jaarlijks een bijdrage uit het Gemeentefonds. Aan de onderwijshuisvesting voor het voortgezet onderwijs is de laatste jaren hard gewerkt en deze is goed op orde. Alleen bij het St. Michaël College ligt nog een wens voor (ver)nieuwbouw; dit zal in 2017 verder worden uitgewerkt. Momenteel ligt de nadruk op de huisvesting voor het primair onderwijs.  Het Integraal Huisvestingsplan (IHP) vormt hierbij de leidraad. Het IHP is een flexibel programma waarbij goed ingespeeld kan worden op veranderende omstandigheden. Het IHP wordt hiertoe halfjaarlijks geactualiseerd.

In het IHP heeft de gemeente, aanvullend op de wettelijke eisen, een uitgesproken ambitie als het gaat om het realiseren van kwalitatief goede en duurzame onderwijshuisvesting op de juiste plek in de stad, het liefst gecombineerd als een Integraal Kindcentrum (IKC). Een IKC biedt onderwijs, peuterspeelzaalwerk, kinderopvang, vrijetijdsbesteding (sport, cultuur) en zorg geïntegreerd aan. Via het stimuleringsproject Cultuureducatie met Kwaliteit wordt extra nadruk gegeven aan cultuureducatie in het basisonderwijs. Zo ontstaat een goede doorgaande ontwikkelingslijn voor kinderen van 0-12 jaar. Voor het realiseren van frisse duurzame scholen heeft de gemeente aanvullend budget beschikbaar gesteld.

Daarnaast neemt de noodzaak sterk toe om scholen energie- (of zelfs klimaat-)neutraal te bouwen, niet alleen vanwege de klimaatverandering maar ook vanwege de dreigende tekorten aan

(betaalbare) fossiele energie. Momenteel ligt de vraag voor om te onderzoeken of de Toermalijn energieneutraal gebouwd kan worden en daarnaast ligt er de opgave om het IKC Kreekrijk klimaatneutraal te realiseren. Tevens zal de komende periode nader onderzocht worden op welke wijze structureel ingezet kan worden op energie- of zelfs klimaatneutraliteit van alle onderwijshuisvesting. Hiertoe zal met de schoolbesturen verkent worden hoe zij hieraan een bijdrage kunnen leveren. Middels de halfjaarlijkse actualisatie van het IHP worden de ontwikkelingen in beeld gebracht.

• Vanuit het IHP inzetten op duurzaamheid en energieneutraliteit van de onderwijshuisvesting en hiertoe komen tot afspraken met de schoolbesturen
• Uitvoeren van het IHP-programma
• Halfjaarlijks een actualisatie van het IHP-programma realiseren
• Vanuit het IHP inzetten op de vorming van IKC’s

Een flink deel van de investeringen is weliswaar doorgeschoven naar 2018, maar de uitvoering zelf verloopt goed. Er zijn in het Integraal Huisvestingplan Primair Onderwijs programma (IHP) flinke stappen gezet in 2017. Zo is de renovatie van het dak van de Vrije School afgerond en is tijdelijke huisvesting voor De Werf gerealiseerd. Daarnaast zijn er diverse belangrijke processtappen gezet voor onder andere de volgende IHP projecten: de vergunning voor Integrale Kindcentra (IKC)  Kreekrijk is zonder bezwaren verleend, de IKC Overtuinen, de Hoeksteen, IKC Roggeplein en de Herman Gorter Smitstraat zijn op koers, de bouw van De Tamarinde is van start gegaan, de bouw van De Werf staat in de startblokken en voor de Toermalijn is een architect geselecteerd.

In 2017 is besloten om de Toermalijn energieneutraal te bouwen en daarnaast gaat IKC Kreekrijk klimaatneutraal gerealiseerd worden. Tevens is onderzocht op welke wijze structureel ingezet kan worden op energie- of zelfs klimaatneutraliteit van alle onderwijshuisvesting. Vooralsnog is besloten om de twee genoemde projecten met een extra duurzaamheidsambitie te realiseren. Tevens is voor de bestaande onderwijsgebouwen in het primair onderwijs onderzocht hoe deze (verder) verduurzaamd kunnen worden. Dit onderzoek heeft concrete maatregelen opgeleverd die die door de schoolbesturen toegepast kunnen worden.

In het IHP heeft de gemeente, aanvullend op de wettelijke eisen, een uitgesproken ambitie als het gaat om het realiseren van kwalitatief goede en duurzame onderwijshuisvesting op de juiste plek in de stad, het liefst gecombineerd in een Integraal Kindcentrum (IKC). In 2017 is door de schoolbesturen en kinderopvangorganisaties - in samenspraak met de gemeente - een traject opgestart om te komen tot een Masterplan IKC-vorming. Dit Masterplan dient onder andere inzicht te geven in de gewenste spreiding van IKC’s en zal de input vormen voor verdere besluitvorming in 2018.

De gemeente bevordert een brede en doorgaande ontwikkeling van kinderen en jongeren, van voorschoolse educatie tot en met middelbaar beroepsonderwijs of hoger onderwijs en uiteindelijk de arbeidsmarkt. Hiervoor investeren we onder meer in de verdere ontwikkeling van IKC’s. Hierin werken voorschoolse voorzieningen en het basisonderwijs samen aan de brede ontwikkeling van kinderen en een soepele overgang van voorschoolse voorzieningen via het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs. Daarbij is er extra aanbod en ondersteuning voor kinderen die risico lopen op een onderwijsachterstand. Zo kunnen zij zonder achterstand aan hun schoolcarrière beginnen en buiten het reguliere curriculum om deelnemen aan sport en cultuuractiviteiten. Daarnaast zet de gemeente de Zomerschool voort, gericht op kinderen met een taal- en leerachterstand.

Samen met de onderwijspartners streven wij naar een optimale samenwerking rondom jeugdigen die ondersteuning nodig hebben in hun leer- en ontwikkelproces tot zo zelfstandig mogelijk in de samenleving deelnemende burgers. We bieden deze kinderen en jongeren maatwerk dat naadloos op elkaar aansluit en waarin de onderwijszorg- en jeugdhulpprofessionals samenwerken. Het uiteindelijke doel is dat zo veel mogelijk jongeren hun capaciteiten weten te benutten door onderwijs te volgen op het niveau dat zij aankunnen en dat zo min mogelijk jongeren het onderwijsproces zonder startkwalificatie verlaten. Voor jongeren die geen startkwalificatie kunnen halen, zorgen onderwijs en de gemeente voor een zorgvuldige begeleiding in de overgang van school naar werk of een anderszins zinvolle dagbesteding.

• Ontwikkelen van een aanpak voor het tegengaan van segregatie
• Versterken leerplicht en RMC: uitbreiding aanpak gericht op kwetsbare jongeren en oud-schoolverlaters
• Versterken van het onderwijsaanbod voor vluchtelingen
• Moderniseren van de verordening Leerlingvervoer om meer maatwerk te kunnen bieden
• Uitvoering pilots Integrale Kindcentra
• Evaluatie beleid onderwijsachterstanden, herijking definitie onderwijsachterstanden en uitwerking in nieuw beleidskader
• Opstellen van een uitvoeringsagenda gericht op innovatie in het onderwijs en versterking van de aansluiting tussen onderwijs en economische ontwikkelingen
• Vaststellen samenwerkingsconvenant opvang van nieuwkomers met schoolbesturen

Ten opzichte van 2016 is het aantal jongeren dat herplaatst is op school gedaald. Dit wordt verklaard door de extra groep kwetsbare overstappers vanuit het PRO/VSO die toegevoegd is aan de doelgroep van het RMC. Deze groep stroomt relatief vaak uit naar werk of komt onder de participatiewet te vallen.

Zaanstad zet zich in voor kinderen en jongeren zodat zij hun talenten kunnen ontwikkelen op een passend onderwijsniveau. Het aandeel havo/vwo schooladviezen is in 2017 verder gestegen naar bijna 46%, wat een positieve ontwikkeling is en in lijn is met de ambitie uit de Onderwijsagenda.

In samenwerking met de Internationale Schakelklas (ISK), samenwerkingsverbanden voortgezet onderwijs en MBO-instellingen zijn afspraken gemaakt om de doorstroom van nieuwkomers naar regulier onderwijs te verbeteren. Er is een convenant voor opvang van nieuwkomers opgesteld dat naar verwachting begin 2018 wordt vastgesteld. De aanpak gericht op kwetsbare jongeren is het afgelopen jaar versterkt door initiatieven als de Leer/Werkstraat. Ruim 1300 oud- voortijdig schoolverlaters zijn samen met het Sociaal Wijkteam in kaart gebracht en opgeroepen voor een gesprek of thuis bezocht, om ze waar mogelijk te begeleiden naar onderwijs of werk. Er is een nieuwe verordening Leerlingenvervoer  in werking gesteld. Deze biedt meer ruimte voor maatwerk.

Er lopen pilots Integrale Kindcentra. De evaluatie van het OAB subsidiebeleid is uitgevoerd. Het realiseren van een nieuw beleidskader is doorgeschoven naar 2018 omdat er nog geen nieuwe kaders van het rijk zijn.

Tenslotte zijn er verschillende activiteiten georganiseerd om het onderwijs en de arbeidsmarkt dichter bij elkaar te brengen. In de stad en in de regio wordt er met belanghebbenden constant gekeken waar samenwerking kan plaatsvinden. Een uitvoeringsagenda is (nog) niet tot stand gekomen.

De gemeente verhoogt de sportparticipatie en gezondheid van de inwoners van Zaanstad, door het aanbieden van goede voorzieningen voor sport en bewegen. Het dagelijks beheer van de faciliteiten valt onder programma 4.

• Realiseren van een nieuw binnen- en buitenzwembad in Zaanstad Noord
• Uitwerken scenario’s toekomst Zwembad De Slag en zo nodig de financiële consequenties betrekken bij de kadernota
• Realiseren bestedingsplan Routekaart Buitensport 2017
• Voorbereidingen treffen om de realisatie van de vestiging Hockeyclub ‘De Kraaien’ mogelijk te maken

Het nieuwe binnen- en buitenzwembad in Zaanstad Noord “de Crommenije” is gerealiseerd. De oplevering vond plaats in november 2017. De projecten die in het  bestedingsplan Routekaart Buitensport 2017 waren opgenomen (korfbal en dienstgebouw) zijn eveneens gerealiseerd.

Tevens zijn alle voorbereidingen getroffen om de realisatie van de vestiging Hockeyclub ‘De Kraaien’ mogelijk te maken. Zo heeft er een grondonderzoek plaatsgevonden, een onderzoek naar geluid en licht, en flora en fauna is afgerond. Tevens is de procedure gestart om het bestemmingsplan te wijzigen.

Met betrekking tot de scenario’s van de toekomst van Zwembad De Slag is een locatieonderzoek afgerond en wordt de besluitvorming voorbereid.

Zaanstad ondersteunt haar inwoners om zelf te zorgen voor een actief (sport)verenigingsleven dat bijdraagt aan het realiseren van bredere maatschappelijke doelstellingen, zoals gezondheid, participatie en sociale cohesie.

• Aanbieden van gemeentelijke sportvoorzieningen tegen maatschappelijke tarieven door het Sportbedrijf
• Inzetten van het Jeugdsportfonds (als onderdeel van Meedoen Zaanstad) om sport voor kinderen bereikbaar en betaalbaar te maken
• Inzetten van combinatiefunctionarissen Sport door het Sportbedrijf om basisschoolleerlingen te stimuleren te gaan sporten buiten schooluren
• Inzetten van wijkgericht sportbuurtwerk voor een zinvolle tijdsbesteding voor 12+-jongeren en het (laten) organiseren van sportactiviteiten voor kinderen
• Aanbieden van advies en het ondersteunen van inwoners met een beperking die willen sporten en sportverenigingen adviseren en ondersteunen om G-sport uit te voeren
• Ondersteunen van sporttalenten via de Stichting Topsportfonds Zaanstad
• Met voetbalverenigingen om tafel gaan om de mogelijkheden van fusies te bespreken en deze te stimuleren

De onderstaande activiteiten zijn gerealiseerd:

- Aanbieden van gemeentelijke sportvoorzieningen tegen maatschappelijke tarieven door het Sportbedrijf

- Inzetten van het Jeugdsportfonds (als onderdeel van Meedoen Zaanstad) om sport voor kinderen bereikbaar en betaalbaar te maken

- Inzetten van combinatiefunctionarissen Sport door het Sportbedrijf om basisschoolleerlingen te stimuleren te gaan sporten buiten schooluren

- Inzetten van wijkgericht sportbuurtwerk voor een zinvolle tijdsbesteding voor 12+-jongeren en het (laten) organiseren van sportactiviteiten voor kinderen

- Ondersteunen van sporttalenten via de Stichting Topsportfonds Zaanstad.

De beweging om een vraaggericht aanbod voor inwoners met een beperking die willen sporten lokaal te organiseren, is in samenwerking met het Sportbedrijf en stakeholders vanuit de doelgroep in gang gezet. Daarbij worden sportverenigingen geadviseerd en ondersteund om G-sport uit te voeren. De focus is hierbij verlegd van regionaal verband naar lokaal, om de drempel “afstand en vervoer” voor het aangepast sporten weg te nemen.

Met voetbalverenigingen zijn gesprekken gevoerd om onderlinge samenwerking te stimuleren wat kan leiden tot fusies.